Παναγιώτης Βότσης 
Η Κατερίνα Στεφανίδη είναι χωρίς αμφιβολία η κορυφαία Ελληνίδα αθλήτρια στίβου όλων των εποχών και για κάποιους, μεταξύ των οποίων και ο υπογράφων, είναι και η καλύτερη Ελληνίδα αθλήτρια της ιστορίας. Οι συστάσεις σε περιπτώσεις σαν και αυτή είναι περιττές, πριν τη συνέντευξη ακολουθεί όμως η καταγραφή της σπουδαίας πορείας της ώστε να γίνει κατανοητή στον αναγνώστη η βαρύτητα που έχει πάντα η συζήτηση με μία αθλήτρια αυτού του βεληνεκούς.
Τα πρώτα χρόνια και οι επιτυχίες στις ηλικιακές κατηγορίες
Από τους πρώτους της αγώνες στις αρχές της δεκαετίας του 2000 έδειξε το ταλέντο της στο άλμα επί κοντώ, ένα αγώνισμα που μόλις είχε μπει στους Ολυμπιακούς Αγώνες για τις γυναίκες (Σίδνεϊ 2000) και ήταν ακόμα «αχαρτογράφητο πεδίο», σε αντίθεση με τους άνδρες στους οποίους το αγώνισμα έχει διεξαχθεί και στις 29 διοργανώσεις των σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Στα μέσα της πρώτης δεκαετίας της νέας χιλιετίας το γυναικείο επί κοντώ είχε βρει ήδη την πρώτη μεγάλη σταρ του αγωνίσματος στο πρόσωπο της χρυσής Ολυμπιονίκη της Αθήνας το 2004, της Ρωσίδας Γελένα Ισινμπάγεβα. Ήδη οι «στιβικοί» ανά τον κόσμο έψαχναν στις ηλικιακές κατηγορίες το ταλέντο που θα κόντραρε στο μέλλον την τότε πανίσχυρη Ρωσίδα και η Στεφανίδη ήταν σίγουρα ανάμεσα στα ονόματα που ξεχώριζαν. Μέχρι τα 18 της είχε κατακτήσει χρυσό στο παγκόσμιο πρωτάθλημα U18 του Μαρακές (Μαρόκο, 2005), το χρυσό μετάλλιο στην παγκόσμια γυμνασιάδα της Θεσσαλονίκης (Ελλάδα, 2006) το αργυρό στο παγκόσμιο πρωτάθλημα U18 της Οστράβα (Τσεχία, 2007), χάλκινο στο παγκόσμιο πρωτάθλημα U20 του Μπίντγκοτς (Πολωνία, 2008). Στα 15 της μάλιστα είχε σημειώσει σε αγώνα κλειστού στην Παιανία παγκόσμιο ρεκόρ κορασίδων με 4.37μ, μία επίδοση που μέχρι και σήμερα αποτελεί το πανελλήνιο ρεκόρ κορασίδων και νεανίδων.
Οι σπουδές στις ΗΠΑ και η μεταβατική περίοδος
Το 2009 πήρε τη μεγάλη απόφαση να κάνει το υπερατλαντικό ταξίδι για τις ΗΠΑ ώστε να συνδυάσει σπουδές και αθλητισμό. Μπορεί να πήγε με κλάματα στο Στάνφορντ όπως έχει δηλώσει, αλλά η ιστορία έδειξε πως αυτή ήταν μία από τις αποφάσεις που διαμόρφωσαν σε μεγάλο βαθμό τη μετέπειτα καριέρα της αλλά και τη ζωή της. Δεν ήταν σίγουρα η πρώτη εκπρόσωπος του στίβου με αθλητική στις ΗΠΑ, η ιστορία της όμως ανέδειξε όσο κανενός άλλου το δύσκολο αυτό μονοπάτι αθλητικής καριέρας. Για δύο χρόνια επικεντρώθηκε στις σπουδές και στους αγώνες στις ΗΠΑ, προσαρμόστηκε στις νέες συνθήκες και τους νέους προπονητές και . Το 2011 ήρθαν τα πρώτα μετάλλια στο κολεγιακό πρωτάθλημα NCAA (αργυρό στον κλειστό, χάλκινο στον ανοιχτό), ενώ επέστρεψε στις διεθνείς διοργανώσεις και κατέκτησε το αργυρό στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα U23 του Μπίντγκοτς (Πολωνία) και το χάλκινο στην πανεπιστημιάδα της Σένζεν (Κίνα). Το 2012, στην τελευταία της χρονιά στο Stanford, πρόλαβε να κατακτήσει το αργυρό στον κλειστό του NCAA και τον τίτλο του NCAA στον ανοιχτό πριν ολοκληρώσει τις σπουδές της, ενώ ακολούθησαν το καλοκαίρι οι παρθενικές συμμετοχές σε ευρωπαϊκό γυναικών (Ελσίνκι 2012) αλλά και σε Ολυμπιακούς Αγώνες (Λονδίνο 2012). Την επόμενη χρονιά, το 2013, σε μία ακόμα κομβική στιγμή για την καριέρα και τη ζωή της, γνώρισε τον -μετέπειτα- προπονητή και σύντροφό της στη ζωή, Μίτς Κρίερ. Αυτό που ακολούθησε ήταν μαγικό.
Στην κορυφή του κόσμου
Από το 2014 μέχρι σήμερα πρωταγωνιστεί στο διεθνές στερέωμα του γυναικείου επί κοντώ με τον Κρίερ στο πλάι της. To αποκορύφωμα βέβαια της καριέρας της είναι το χρυσό στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 2016 (Ρίο, Βραζιλία), ενώ ακολουθούν το χρυσό στο παγκόσμιο πρωτάθλημα του 2017 (Λονδίνο, Βρετανία) αλλά και τα τέσσερα διαδοχικά διαμάντια στη σειρά αγώνων Diamond League (2016-2019). Έχει κατακτήσει μετάλλια σε κάθε μεγάλη διεθνή διοργάνωση στίβου και χρυσά μετάλλια σε όλες πλην του παγκοσμίου πρωταθλήματος κλειστού, όπως μπορείτε να δείτε στο σχετικό infographics. Μπορεί το όνομα της Ισινμπάγεβα να υπάρχει ακόμα δίπλα στο παγκόσμιο ρεκόρ (5.06μ), η Στεφανίδη εξελίχθηκε όμως τελικά σε ένα από τα μεγάλα αστέρια της ιστορίας του αγωνίσματος βάσει και των διακρίσεων και των επιδόσεων της (4.91μ, 7η καλύτερη αθλήτρια όλων των εποχών).
Οι τραυματισμοί και η επιστροφή
Το 2018 η Στεφανίδη έμεινε 4η στο ευρωπαϊκό πρωτάθλημα κλειστού στη Γλασκώβη και έμεινε για πρώτη φορά εκτός βάθρου σε μεγάλη διεθνή διοργάνωση από το παγκόσμιο του 2015. Παρά τους τραυματισμούς και τις ατυχίες που ακολούθησαν τα επόμενα τρία χρόνια, η έμπειρη πλέον άλτρια με την απαράμιλλη αγωνιστική ψυχολογία απέσπασε το χάλκινο στο παγκόσμιο του 2019 και την 4η θέση στους Ολυμπιακούς του Τόκιο, μετά την πανδημία του κορονοϊού. Το 2022 αποφάσισε να μην συμμετάσχει στη σεζόν του κλειστού ώστε να επικεντρωθεί στη γεμάτη σεζόν του ανοιχτού με παγκόσμιο και ευρωπαϊκό. Στις αρχές του χρόνου εγκαινίασαν μάλιστα μαζί με τον Κρίερ το δικό τους προσωπικό προπονητήριο το οποίο έχτιζαν βήμα-βήμα τα προηγούμενα χρόνια δίπλα στο σπίτι τους στο Κολοράντο στις ΗΠΑ. Στο παγκόσμιο ανοιχτού του Γιουτζίν (ΗΠΑ) μπορεί να μην κατέκτησε άλλο ένα μετάλλιο αλλά βρέθηκε και πάλι ανάμεσα στις κορυφαίες του κόσμου με την 5η θέση. Τον Αύγουστο όμως ανέβηκε στο δεύτερο σκαλί του ευρωπαϊκού βάθρου στο Μόναχο (Γερμανία) μετά από μία τρομερή μάχη με την Φινλανδή Βίλμα Μούρτο. Η 24χρονη έπρεπε να κάνει τον αγώνα της ζωής της με εθνικό ρεκόρ και ρεκόρ διοργάνωσης στο 4.85μ για να στερήσει από την Ελληνίδα τον τρίτο διαδοχικό ευρωπαϊκό τίτλο.
Το σήμερα
Μετά το Μόναχο η 32χρονη Στεφανίδη επέστρεψε μαζί με τον Μιτς Κρίερ στο σπίτι τους στις ΗΠΑ. Μετά από ένα διάστημα διακοπών ξεκίνησε τον Οκτώβριο και πάλι τις προπονήσεις στο σπίτι της στο Κολοράντο με το βλέμμα στα μεγάλα πρωταθλήματα του 2023, το ευρωπαϊκό κλειστού της Κωνσταντινούπολης (2-5/3) και το παγκόσμιο ανοιχτού της Βουδαπέστης (19-27/8). Λίγες εβδομάδες πριν κάνει το αγωνιστικό της ντεμπούτο (2/2) μίλησε στο ApexSports.gr για την προπονητική της κατάσταση στα Βραχώδη Όρη, για τα πρώτα καταγεγραμμένα ρεκόρ της σεζόν και για τις κοινές τεχνικές λεπτομέρειες με τον παγκόσμιο ρέκορντμαν των ανδρών, Μόντο Ντουπλάντις. Ακολουθεί το πρώτο μέρος της συνέντευξης:
Καλησπέρα Κατερίνα!
Καλησπέρα σας από το Κολοράντο!
Αρχικά, θα θέλαμε να μας πεις πως έχουν κυλήσει οι προπονήσεις στις ΗΠΑ μέχρι τώρα. Μετά από την έντονη σεζόν του ανοιχτού του 2022 έχετε μείνει με τον Μιτς Κρίερ αρκετούς συνεχόμενους μήνες στο σπίτι σας στο Κολοράντο και κάνετε προετοιμασία στο κλειστό προπονητήριο που έχετε χτίσει ακριβώς δίπλα. Έχετε βρει ρυθμό στην προπόνηση;
Έχουμε βρει ρυθμό στις προπονήσεις, αλλά δεν νομίζω ότι ευθύνεται απόλυτα το ότι μείναμε περισσότερο καιρό στο σπίτι. Για παράδειγμα, πέρυσι τελειώσαμε με την κατασκευή του κτιρίου κάπου στα τέλη Δεκεμβρίου και αρχίσαμε τα άλματα στις αρχές του Ιανουαρίου. Πέρα από μία εβδομάδα που πήγαμε στο Τέξας στα τέλη του Μαρτίου δεν φύγαμε από δω, μείναμε μέχρι και το Μάιο όταν και ξεκίνησαν οι αγώνες του Diamond League. Αυτό που θεωρώ ότι έχει αλλάξει φέτος είναι το ότι επιτέλους ξεκίνησα μία χρονιά μετά από τρία χρόνια χωρίς τραυματισμό, χωρίς να σημαίνει αυτό ότι δεν έχω κανένα πόνο ή ότι δεν πηγαίνω για φυσικοθεραπείες εβδομαδιαία. Μάλιστα μαζί με το ζέσταμα κάνω και ένα ειδικό ασκησιολόγιο για να παραμείνω υγιής.
Σε ταλαιπωρούσε ένας συγκεκριμένος τραυματισμός τα προηγούμενα χρόνια;
Από το φθινόπωρο του 2019, μετά το παγκόσμιο της Ντόχα, μέχρι και μετά το Τόκιο είχα έναν μόνιμο τραυματισμό στο ίδιο σημείο στη πτέρνα μου. Αυτός ο τραυματισμός μου έφυγε τελείως κάποια στιγμή τον Απρίλιο του 2022. Ήταν πρόβλημα το ότι είχαν περάσει τρία χρόνια και ουσιαστικά και δεν είχαμε βάλει ποτέ καλή βάση προπόνησης. Το 2021 βγήκαν μερικά αξιόλογα αποτελέσματα, έκανα 2-3 φορές 4.80μ. Αλλά αν συνεχίζεις να μη βάζεις καλή προπονητική βάση, «χειμερινή» όπως τη λέμε εμείς στην Ελλάδα, κάθε χρονιά θα σου κοστίζει και λίγο παραπάνω.
Είδαμε ότι έχεις ανεβάσει και βίντεο με ατομικό ρεκόρ στην προπόνηση…
Έχω ανεβάσει βίντεο από ρεκόρ προπόνησης στο κτίριο, δεν είναι όμως ρεκόρ προπόνησης όλης μου της ζωής. Είναι λίγο δύσκολο να μπορώ να συγκρίνω επειδή πηδάμε μόνο με λάστιχο και όχι με πήχη στις προπονήσεις. Επίσης, δεν μπορώ να συγκρίνω τα ύψη σε διαφορετικές εγκαταστάσεις, γιατί δεν είναι πάντα παντού σωστά μετρημένα. Το μόνο που θεωρώ πλέον ότι είναι σωστό να συγκρίνω είναι οι επιδόσεις μέσα στο ίδιο κτίριο, ας πούμε ότι έκανα ρεκόρ εγκατάστασης (γέλια). Βλέπουμε και άλλες διαφορές όμως, όπως ότι με το ίδιο κοντάρι να μπορώ να πηδήξω λίγο παραπάνω σε σχέση με παλιά, κάτι που έχει μεγάλη σημασία για μένα. Πάντα σε σχέση με τις αντίπαλες μου χρησιμοποιούσα μικρότερα κοντάρια για να πηδήξω τα ίδια μέτρα οπότε είναι σημαντικό που κατάφερα να βελτιωθώ. Φαίνεται η τεχνική αλλαγή και ίσως και λίγο η αλλαγή στην αυτοπεποίθηση. Τα τελευταία χρόνια οι τραυματισμοί με είχαν επηρεάσει και λίγο ψυχολογικά, οπότε το ότι έχω επιστρέψει στα κοντάρια που χρησιμοποιούσα το 2016 και το 2017 είναι για μένα σημαντικό. Και για αυτό το λόγο πραγματικά πέρσι χαρήκαμε με αυτό που πέτυχα στο Μόναχο. Το επίπεδο της προπόνησής μου δεν ήταν 10 εκατοστά κάτω από αυτό που πήδηξα τελικά όπως ίσχυε σε άλλες χρονιές, αλλά 20-25 εκατοστά κάτω. Ήμουν πολύ χειρότερη προπονητικά και παρόλα αυτά κατάφερα να βγάλω 1-2 καλά αποτελέσματα, είχα βέβαια λιγότερη σταθερότητα.
Ο διάδρομος του επί κοντώ στο νέο προπονητήριο σας λογικά δεν είναι ο ξύλινος (elevated), γνωρίζουμε ότι δεν είσαι μεγάλη φαν λόγω της βοήθειας που δίνει. Έχετε επιλέξει και τους αγώνες με αυτό το κριτήριο;
Ο διάδρομος μας εννοείται ότι δεν είναι ξύλινος, είναι τσιμέντο και από πάνω είναι ένα ρόλο τάπητα Mondo. Για να πω την αλήθεια είμαι πλέον πολύ κατά των ξύλινων διαδρόμων και για αυτό θα τους αποφύγουμε στον κλειστό. Πριν λίγο καιρό είχαμε δύο-τρεις συνεχόμενες εβδομάδες με πολύ κρύο και δεν μπορούσαμε να ανοίξουμε την γκαραζόπορτα να κάνω άλματα από μεγαλύτερη φόρα. Μας κάλεσαν λοιπόν σε ένα τοπικό πανεπιστήμιο για να κάνουμε προπόνηση κατά τη διάρκεια των χειμερινών διακοπών, το οποίο παλιά είχε κανονικό διάδρομο, τσιμεντένιο. Τελευταία όμως έχουν στήσει πάνω στον κανονικό διάδρομο του επί κοντώ ένα ξύλινο διάδρομο, οπότε τους απάντησα ότι δεν με ενδιαφέρει να πάω. Θα ήταν ωραία ευκαιρία να μπορούσα να ξεκινήσω να βάζω μεγάλες φορές μερικές εβδομάδες νωρίτερα, αλλά για εμένα θα ήταν καταστροφή το να το κάνω αυτό σε ξύλινο διάδρομο, ειδικά την πρώτη φορά που πάω σε μεγάλη φόρα. Θα μου κατέστρεφε τελείως την αίσθηση μου στο διάδρομο και τον ρυθμό μου.
Μέσα σε όλα αυτά τα χρόνια που δουλεύετε μαζί με τον Μιτς Κρίερ σίγουρα έχετε δοκιμάσει να ενσωματώσετε πολλά διαφορετικά νέα στοιχεία στην τεχνική. Αυτή είναι μια συνεχής διαδικασία στο επί κοντώ;
Έχουμε αλλάξει πάρα πολύ το τι πιστεύουμε σε ό,τι έχει να κάνει με το επί κοντώ και με την τεχνική του επί κοντώ και το με το πώς μπορεί να γίνει κάποιος επιτυχημένος επικοντιστής. Όταν ξεκινήσαμε να δουλεύουμε μαζί με τον Μιτς (Κρίερ) του είχα πει ότι πολλά από τα πράγματα που μου έλεγε μου θύμιζαν τον προπονητή που είχα όταν μεγάλωνα. Ήταν πιο κοντά στη ρωσική τεχνική και ιδεολογία του επί κοντώ. Από τότε που ξεκινήσαμε όμως θεωρώ ότι έχει αλλάξει πάρα πολύ ως προπονητής, έχει δει ότι δεν μπορείς να βάλεις με το ζόρι ένα τεχνικό μοντέλο σε κάθε αθλητή. Θεωρώ ότι είμαι από τις αθλήτριες που με βλέπεις και λες απευθείας ρωσικό μοντέλο ή γαλλικό μοντέλο. Έχω πάρα πολλά στοιχεία και από τα δύο. Ένα πράγμα που έχουμε παρατηρήσει και οι δύο σε ό,τι έχει να κάνει με το άλμα μου, είναι ότι παρόλο που μεγάλωσα με πολύ ρωσική τεχνική θεωρώ ότι ένα από τα βασικά μου στοιχεία στο άλμα έχει να κάνει περισσότερο με ένα γαλλικό τεχνικό χαρακτηριστικό. Όταν το άνοιγμα σου, δηλαδή η απόσταση μεταξύ του δεξιού και του αριστερού χεριού, είναι λίγο μεγαλύτερο, το κοντάρι λυγίζει λίγο παραπάνω και, θεωρητικά, σε πετάει λίγο πιο ψηλά. Τα τελευταία δύο με τρία χρόνια προφανώς που δεν μας έχει βγει καλό αποτέλεσμα λόγω τραυματισμών, αλλά έχουμε προσπαθήσει να ενσωματώσουμε λίγο περισσότερο το γαλλικό μοντέλο στο άλμα μου από ότι το ρωσικό. Έχουμε προσπαθήσει να αξιοποιήσουμε περισσότερο και ένα άλλο “ταλέντο” μου, ότι καταφέρνω να κρατήσω το κοντάρι λυγισμένο για περισσότερη ώρα μέσα στο άλμα από πολλές αθλήτριες και για αυτό έχω τη δυνατότητα να περνάω ύψη που έχουν αρκετά μεγάλη διαφορά από τη λαβή μου. Ένας λοιπόν από τους λόγους που πιστεύω ότι έχω την ικανότητα να σπρώξω, είναι το ότι καταφέρνω να γυρίσω ανάποδα στο κοντάρι ενώ αυτό είναι ακόμα αρκετά λυγισμένο. Με αυτό τον τρόπο το κοντάρι μου δίνει κάτι παραπάνω σε σχέση με άλλους αθλητές και αθλήτριες που το κοντάρι τους έχει σχεδόν σε επανέλθει όταν είναι ανάποδα. Αυτό λοιπόν φέτος το έχουμε δουλέψει πάρα πολύ με διάφορες ασκήσεις και βλέπω ότι το έχω βελτιώσει στο άλματά μου. Είναι ένα αρκετά δύσκολο τεχνικό στοιχείο και θεωρώ πως είναι ένα από τα πράγματα που κάνουν το Μόντο Ντουπλάντις αυτό που είναι. Ο συγκεκριμένος αθλητής δεν είναι απλά ανάποδα, αλλά σχεδόν γυρισμένος για να περάσει τον πήχη και το κοντάρι του είναι ακόμα λυγισμένο. Έχουμε δοκιμάσει κάποια πράγματα για να το καταφέρω και εγώ. Δεν μπορώ να πω ότι έχω φτάσει στο επίπεδο του (γέλια) αλλά βλέπουμε τη διαφορά σε ότι έχει να κάνει με αυτό. Θέλω να ελπίζω ότι άμα το συνεχίσουμε να το δουλεύουμε αυτό προς τον ανοιχτό αλλά και την επόμενη χρονιά θα έχω να κερδίσω ακόμα παραπάνω από το κάθε κοντάρι.
