«Κλειδί» για την καταπολέμηση του χουλιγκανισμού αποτελεί η αυστηρή τήρηση νόμων και κανονισμών και η απόλυτη συνεργασία όλων των εμπλεκομένων, ειδικά με το ποδόσφαιρο. Αυτό λέει η λογική σε κάθε χώρα όπου λειτουργεί κανονικά ένα κράτος.

Κι αν μικρότερες χώρες δεν παραδειφματίζονται από μεγαλύτερες που έχουν ή είχαν πολλά περισσότερα προβήματα χουλιγκανισμού, ό,τι και να λέγετει ή γράφεται πάει απευθείας στις καλένδες.

Αφορμή για να γράψουμε όλα αυτά που θα διαβάσετε, αποτελεί φυσικό το νέο πολυδιαφημισμένο (και πάλι) νομοσχέδιο για την καταπολέμηση της οπαδικής βίας που κατατέθηκε προς διαβούλευση τις προηγούμενες ημέρες από τον Αν. υπουργό Αθλητισμού, Γ. Βρούτση.

Ένα νομοσχέδιο που επαναλαμβάνει ό,τι και τα δεκάδες προηγούμενα από το 1986 μέχρι σήμερα. Οπου σχεδόν όλα προβλέπονται αλλά τίποτα δεν τηρείται!

Είναι μάλιστα τέτοια η προχειρότητα με την οποία η σημερινή κυβέρνηση αντιμετωπίζει το θέμα της βίας που εξαπλώνεται στα γήπεδα αλλα κι έξω από αυτά, που για το νέο νομοσχέδιο δεν ρωτήθηκαν ξένοι αξιωματούχοι για το πώς καταπολεμούν τη μάστιγα στη χώρα τους. Η κυβέρνηση έχει κάνει σημαία της την τοποθέτηση καμερών στα γήπεδα, ένα μέτρο που βρίσκεται σε ισχύ από το 2015 αλλά που στην ουσία ψευτο-λειτουργεί. Αντίθετα με ότι συμβαίνει στην Αγγλία δηλαδή, που εφαρμόζονται μέχρι κεραίας νόμοι και κανονισμοί και ισχύουν για όλους ανεξαιρέτως…

 «Η εγκατάσταση κλειστού κυκλώματος καμερών σε όλα τα ποδοσφαιρικά γήπεδα και η επιβολή ποδοσφαιρικών ποινών από τα δικαστήρια έχει βοηθήσει στο να μειωθούν τα περιστατικά βίας στα ποδοσφαιρικά παιχνίδια» είχε δηλώσει στη συνάδελφο Μαρία Καρβούνη σε συνέντευξη του στο «Onsports», ο Κρις Ουέλεϊ, παράγοντας της Ποδοσφαιρικής Ομοσπονδίας της Αγγλίας (FA) που ασχολείται με την ασφάλεια των γηπέδων και πρόσθετε:

«Κάθε περιστατικό είναι αντικείμενο αστυνομικής έρευνας και η αστυνομία ελπίζει ότι με τη βοήθεια των βίντεο της τηλεόρασης και του κλειστού κυκλώματος καμερών θα μπορέσει να αναγνωρίσει πολλούς από τους ανθρώπους που άσκησαν βία. Οι άνθρωποι που έχουν συλληφθεί αντιμετωπίζουν ποινές απαγόρευσης εισόδου από τα δικαστήρια. Μια ποινή απαγόρευσης είναι για τουλάχιστον τρία χρόνια και συνιστά ποινικό αδίκημα για οποιονδήποτε με ποινή απαγόρευσης παρακολουθεί οποιονδήποτε ποδοσφαιρικό αγώνα, είτε εντός είτε εκτός έδρας, την περίοδο της ποινής».

Τι άλλο κάνουν όμως, οι Αγγλοι στον πόλεμο με τους χούλιγκαν; Η κυβέρνηση τους πήρε μια σειρά από νομοθετικά μέτρα τα οποία –επισημαίνω- τηρούνται αυστηρά και κατά γράμμα, χωρίς περικοπές ή εκπτώσεις ανάλογα με το ποιος ή ποιοι κάθονται στο εδώλιο.

Μάλιστα ορισμένα από αυτά αποτελούν ποινικά αδικήματα, όπως:

-Η είσοδος στο γήπεδο όταν είσαι μεθυσμένος ή έχεις μαζί σου αλκοόλ, η κατοχή βεγγαλικών, φωτοβολίδας ή άλλης πυροτεχνικής συσκευής

-Η κατοχή αλκοόλ σε τρένα ή πούλμαν κατά τη διάρκεια της διαδρομής για ένα ποδοσφαιρικό ματς

-Η ρίψη οποιουδήποτε αντικειμένου μέσα ή γύρω από τον αγωνιστικό χώρο ή στις κερκίδες θεατών

-Η είσοδος στον αγωνιστικό χώρο χωρίς νόμιμη δικαιολογία και τα άσεμνα ή ρατσιστικά συνθήματα.

Ακόμα, η αγγλική κυβέρνηση έχει θεσπίσει τη Football Banning Orders Authority (FBOA) για να κρατάει ακριβές μητρώο όλων των τιμωρημένων ατόμων (μέχρι πέρσι στη μαύρη λίστα υπήρχαν περισσότεροι από 5.000 ταραξίες) και για να συνεργάζεται με τις αστυνομικές αρχές για να εξασφαλίσει ότι όποτε αγγλική ομάδα παίζει παιχνίδια στο εξωτερικό τα τιμωρημένα άτομα να παραδίδουν το διαβατήριό τους στην τοπική αστυνομία πέντε μέρες πριν από ένα διεθνές ματς που παίζεται στο εξωτερικό. Αυτή η υποχρέωση μπορεί να παραταθεί από το Κοινοβούλιο σε 12 μέρες αν πρόκειται για Euro, Μουντιάλ ή διεθνές τουρνουά.

Τι κάνει η Σκότλαντ Γιαρντ

Η κυβέρνηση θέσπισε επίσης, το UK Football Policing Unit που εποπτεύεται από κοινού από το Home Office και την Association of Chief Police Officers (ACPO). Ενώνει διάφορες πτυχές της αστυνόμευσης ποδοσφαιρικών αγώνων και υποδομών συμπεριλαμβανομένου της αστυνόμευσης και της λειτουργικής υποστήριξης για το ACPO των μεγάλων κατηγοριών του ποδοσφαίρου.

Συντονίζει έτσι το έργο του εθνικού δικτύου Football Intelligence Officer (FIO) στην Αγγλία και την Ουαλία, της διαχείρισης της Football Banning Orders Authority και του UK National Football Information Point (NFIP) που ασχολούνται με την ανταλλαγή πληροφοριών σχετικά με διεθνείς αγώνες.

Υπάρχουν μαθήματα κατάρτισης για τους αστυνομικούς που επιτηρούν αγώνες και για τους football intelligence officers (υπεύθυνοι ασφαλείας των ομάδων) και υπάρχει μια ετήσια διάσκεψη των διοικητών των παιχνιδιών που βοηθά στην ανταλλαγή ιδεών για την καλύτερη εκπαίδευση. Εκπρόσωποι των ποδοσφαιρικών αρχών συναντιούνται συχνά με την ACPO και παρακολουθούν την ετήσια διάσκεψη.

Οι υπεύθυνοι ασφαλείας έχουν αναλάβει να ακολουθούν κάθε ποδοσφαιρική ομάδα στην έδρα της και εκτός έδρας, να συλλέγουν πληροφορίες και να εντοπίζουν οποιουσδήποτε ταραχοποιούς ή επικεφαλής ή τιμωρημένους παραβάτες που μπορεί να εμφανίζονται σε αγώνες και να έρχονται σε επαφή και να αλληλοεπιδρούν με τους οπαδούς. Κάνουν μια αναφορά σε κάθε παιχνίδι που κλειδώνεται στην UK Football Policing Unit και είναι διαθέσιμη να διαβαστεί από άλλους αρμόδιους ασφάλειας.

Με αυτόν τον τρόπο ένας υπεύθυνος ασφαλείας που εκπροσωπεί μια ομάδα μπορεί να βρίσκει ενημερωμένες πληροφορίες για τις τάσεις συμπεριφοράς των οπαδών οποιασδήποτε ομάδας στη χώρα. Και είναι κάτι περισσότερο από επιβεβαιωμένο πως κάθε αρμόδιος σε μια τέτοια θέση, γνωρίζει ανά πάσα στιγμή που κάθονται και τι κάνουν οι θεατές στο γήπεδο της ομάδας που είναι υπεύθυνοι! Αυτές οι πληροφορίες χρησιμοποιούνται σαν βάση για την αξιολόγηση του κινδύνου που γίνεται πριν από κάθε ματς.

Τα μέτρα της FA

Η εισαγωγή των CCTV καμερών σε όλους τους αγωνιστικούς χώρους είναι επίσης μεγάλη βοήθεια στην αντιμετώπιση της βίας, αφού τα φιλμ με τους παραβάτες μπορούν να χρησιμοποιηθούν σαν στοιχεία σε δικαστήριο και μπορούν επομένως να οδηγήσουν στην καταδίκη και μια τιμωρία απαγόρευσης από το ποδόσφαιρο. Σύμφωνα με τη νέα νομοθεσία ασφάλειας, κάθε ποδοσφαιρικός σύλλογος έχει ένα πιστοποιητικό ασφαλείας γηπέδου που εκδίδεται από την τοπική αρχή.

Σαν μέρος του πιστοποιητικού ασφαλείας, κάθε σύλλογος είναι υποχρεωμένος να έχει:

-Έναν υπεύθυνο Ασφάλειας, αρμόδιο για τη λειτουργία διαχείρισης ασφάλειας στο γήπεδο τις μέρες αγώνων.

-Άνδρες ασφάλειας που είναι εκπαιδευμένοι σε ένα εθνικά αναγνωρισμένο πρότυπο.

-Ένα μηχανογραφημένο σύστημα καταμέτρησης τουρνικέ που θα καταγράφει κάθε εισαγωγή θεατή σε κάθε τουρνικέ και αμέσως θα τον εγγράφει σε μια οθόνη στην αίθουσα ελέγχου του γηπέδου. Με αυτή τη μέθοδο, ο Υπεύθυνος Ασφάλειας μπορεί να δει κάθε στιγμή τον ακριβή αριθμό των θεατών σε κάθε τμήμα των εξεδρών. Ένας συναγερμός μπορεί να ακούγεται στην οθόνη όταν μια περιοχή φτάνει ένα ορισμένο ποσοστό της επιτρεπόμενης χωρητικότητας.

-Κλειστό κύκλωμα τηλεόρασης (CCTV), κάμερες που θα καλύπτουν βασικούς χώρους του γηπέδου.

-Αίθουσα ελέγχου στο στάδιο με συνδέσεις ραδιοφωνικής επικοινωνίας με τους ανώτερους άνδρες ασφάλειας και την αστυνομία, οθόνες CCTV, πρόσβαση στο δημόσιο σύστημα διεύθυνσης και μια οθόνη προβολής συνδεδεμένη με το σύστημα καταμέτρησης τουρνικέ.

-Εχει συσταθεί από τις ποδοσφαιρικές αρχές, η Εθνική Οργάνωση Υπεύθυνων Ασφάλειας Ποδοσφαίρου. Πρόκειται για ένα πρόγραμμα εκπαίδευσης των ανδρών ασφάλειας που χρησιμοποιείται από όλους τους συλλόγους των τεσσάρων πρώτων κατηγοριών.

Τι κάνουν οι ομάδες

Ολοι οι σύλλογοι πρέπει να ακολουθούν κάποιους σταθερούς κανόνες γηπέδου. Ειδικές αφίσες υπάρχουν στις εισόδους και το εσωτερικό του γηπέδου. Οι κανόνες αυτοί καθιστούν σαφές ότι με την είσοδο στο γήπεδο ο φίλαθλος αποδέχεται αυτούς τους κανονισμούς.

Οι κανονισμοί καθορίζουν τη λίστα των αντικειμένων που δεν πρέπει να εισέρχονται στο γήπεδο και δίνουν στους άνδρες ασφάλειας το δικαίωμα να ψάχνουν τους οπαδούς και να απομακρύνουν τους παραβάτες. Οι σύλλογοι θα τιμωρήσουν οποιονδήποτε θα συλληφθεί ή θα αποβληθεί από ένα γήπεδο και οι οπαδοί ξέρουν ότι θα ρισκάρουν να χάσουν το εισιτήριό διαρκείας τους αν παρεκτραπούν.

Αρκετοί είναι οι σύλλογοι που έχουν διοργανώσει ταξίδια για τα εκτός έδρας παιχνίδια τους και διαθέτουν εισιτήρια μόνο σε οπαδούς που είναι μέλη του ταξιδιωτικού γραφείου του συλλόγου. Οποιοσδήποτε παρεκτρέπεται, ρισκάρει να χάσει την κάρτα μέλους του και επομένως το δικαίωμα εισιτηρίου εκτός έδρας. Η ΠΟ της Αγγλίας έχει τη δύναμη μέσα από τους πειθαρχικούς της κανόνες να επιβάλλει κυρώσεις σε έναν ποδοσφαιρικό σύλλογο που επιτρέπει τα παραπτώματα από τους οπαδούς του.

Πριν από την έναρξη κάθε σεζόν, η Αγγλική Ομοσπονδία έρχεται σε επαφή με την αστυνομία τόσο σε συλλογικό όσο και σε διεθνές επίπεδο, για να σχεδιάσουν και να επανεξετάσουν τις ημερομηνίες των αγώνων. Σε συνεργασία με την αστυνομία, το εθνικό πρόγραμμα αγώνων για κάθε μέρα της ποδοσφαιρικής σεζόν προετοιμάζεται με τέτοιον τρόπο ώστε να περιορίσει όπου είναι δυνατόν τη συνάντηση των οπαδών των αντιπάλων ομάδων την ώρα που θα ταξιδεύουν στη χώρα για εκτός έδρας ματς οδικώς ή με το μετρό και να εξασφαλίσει το όσο το δυνατόν πιο ασφαλές ταξίδι για τους οπαδούς κάθε ομάδας.

Οι ευθύνες

Η ασφάλεια στο γήπεδο είναι ευθύνη της διοίκησης της ομάδας. Ο ρόλος της αστυνομίας είναι να αποτρέψει το έγκλημα και να κρατήσει σε τάξη το κοινό. Ωστόσο, για να επιτευχθεί η ομαλή λειτουργία απαιτείται και τα δύο μέρη να συνεργαστούν στενά στο πλαίσιο εταιρικής σχέσης. Και τα δύο μέρη υπογράφουν την Statement of Intent που καθορίζει τους διαφορετικούς ρόλους ασφάλειας της διοίκησης της ομάδας και των ανδρών ασφάλειας, αφενός, και της αστυνομίας από την άλλη.

Μόλις ο προγραμματισμός των αγώνων κάθε σεζόν έχει δημοσιευθεί, ο σύλλογος και η τοπική αστυνομία θα συναντηθούν για να συζητήσουν την κατηγοριοποίηση κάθε εντός έδρας αγώνα. Η κατηγορία CS (Club Security) σημαίνει ότι ο αγώνας θα διεξαχθεί με μοναδική παρουσία της ασφάλειας, χωρίς αστυνομικούς στην προσέλευση.

Η Κατηγορία Α είναι ένα παιχνίδι χαμηλού κινδύνου, η Β είναι μεσαίου κινδύνου, η C είναι υψηλού κινδύνου και η κατηγορία C IR είναι πολύ υψηλού κινδύνου ματς. Μια φόρμουλα έχει συμφωνηθεί μεταξύ της ομάδας και της αστυνομίας πριν από την έναρξη κάθε περιόδου και καθορίζει τον αριθμό των αστυνομικών που θα χρησιμοποιηθούν στις διάφορες κατηγορίες των αγώνων.

Οι κατηγορίες αγώνων που συμφωνήθηκαν στην έναρξη της σεζόν μπορεί να αναθεωρηθούν καθώς προχωρά η σεζόν. Περαιτέρω συναντήσεις μεταξύ του συλλόγου και της αστυνομίας πραγματοποιούνται συνήθως δύο εβδομάδες και, επίσης, 24 ή 48 ώρες πριν από κάθε αγώνα και οι τελευταίες πληροφορίες τόσο από την αστυνομία όσο και από τον υπεύθυνο ασφαλείας του συλλόγου θα συζητούνται σε αυτές τις συναντήσεις, κάτι που ενδέχεται να οδηγήσει σε αναθεώρηση της κατηγοριοποίησης αγώνα.

Τέλος όπως ανέφερε ο Κρις Ουέλεϊ για εξαιρετικά υψηλού κινδύνου παιχνίδια, οι δύο ομάδες, σε συνεργασία με τις αστυνομικές δυνάμεις του γηπεδούχου συλλόγου μπορούν να απαιτήσουν οι φιλοξενούμενοι οπαδοί να ταξιδεύσουν με ένα κομβόι οργανωμένων πούλμαν στο ματς. Σε τέτοιες περιπτώσεις, οι φιλοξενούμενοι οπαδοί πρέπει να αγοράσουν ένα κουπόνι πριν από το παιχνίδι, το οποίο μπορούν να ανταλλάξουν για ένα εισιτήριο αγώνα μέσα στο πούλμαν.