Ο όρος πειθαρχία συνήθως αναδύει συνειρμούς και εικονικές παραστάσεις διαφόρων ειδών τιμωρίας, υψωμένες φωνές σε ένταση, και αναγκαστική χρήση της εξουσίας, ώστε να ελεγχθεί κάποια μη αποδεκτή η μη επιτρεπτή συμπεριφορά. Όμως η εικόνα απαιτήσεως «καλής συμπεριφοράς» είναι στην πραγματικότητα ένα εξαιρετικά μικρό μέρος εντός ενός προγράμματος που εμπεριέχει ικανό βαθμό πειθαρχίας.
Η θετική επίδρασις στην προσπάθεια διαμορφώσεως του χαρακτήρος των νεαρών αθλητών είναι πολύ υψηλή, εάν στοχεύει στην καλλιέργεια προσωπικού αισθήματος ευθύνης για τις πράξεις τους, δηλαδή αυτό που γνωρίζουμε ως αυτοπειθαρχία. Ο νέος αθλητής θα πρέπει να εγκολπώσει μέσω συνεχούς ενθαρρύνσεως την αίσθηση της αυτοπειθαρχίας, ώστε να δέχεται και να τοποθετεί τις ευθύνες των πράξεων του σε προσωπικό επίπεδο, στον ίδιο τον εαυτόν του και μόνον, με ότι αυτό συνεπάγεται. Οι αθλητές που δέχονται τις συνέπειες των πράξεων τους είναι δεδομένο ότι θα συμπεριφερθούν πολύ πιο υπεύθυνα. Άλλωστε η ευθύνη δεν πρέπει να καταχωρείται η να γίνεται αποδεκτή ως ενοχή. Είναι μάλλον θετικό, πολύτιμο χαρακτηριστικό του ατόμου, το οποίο επιβοηθά στην κατανόηση του ότι, οι σωστές επιλογές εμπίπτουν σε ένα κύκλο όπου πρέπει να ασκείται τουλάχιστον σε κάποιο βαθμό έλεγχος των πράξεων και αποφάσεων, και ότι οι επιλογές του συνδέονται άμεσα η έμμεσα με θετικές η αρνητικές συνέπειες.
Στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ενιαία βέλτιστη μέθοδος καλλιεργείας πειθαρχίας. Ωστόσο, υπάρχει ένας αριθμός αρχών-συνιστωσών, όπου όταν εφαρμόζονται σωστά, μπορεί να δημιουργήσουν πεδίο θετικών επιδράσεων στην αποτελεσματικότητα της προπονητικής διαδικασίας. Η επιλογή δεδομένων τεχνικών, πάντοτε, ποικίλλει αναλόγως, με βάση τις εκάστοτε περιστάσεις. Οι κακές η άστοχες συμπεριφορές απευθύνονται σπανίως στον προπονητή προσωπικώς η αντανακλούν ευθύνη περί αυτού. Οι προπονητές οι οποίοι έχουν προσδιορίσει τον ρόλο τους ως υπεύθυνο για την ανάπτυξη των αθλητών τους και την διευκόλυνση και ώθηση της ωριμάνσεως τους σε κάθε επίπεδο, κατανοούν τις τεχνικές της θετικής πειθαρχίας ως σημαντικών στρατηγικών για την άνοδο τους και όχι ως εργαλειοθήκης δημιουργίας, απλής, επιβαλλομένης πειθαρχίας και «τάξεως».
Ενώ οι λίστες επιστημονικής βάσεως που αφορούν σύνθετα θέματα είναι απαραίτητες στην έρευνα και στατιστική, σπανίως μπορούν να εξεταστούν πλήρως. Εντούτοις, απλοποιημένες, μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση και οργάνωση της προπονητικής μας. Παρακάτω παρατίθενται 20 απλές οδηγίες, προς προπονητές, οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν με θετικό τρόπο την πειθαρχία των νέων αθλητών. Είναι ένα σύνολο κανόνων και αρχών αυτοπειθαρχίας, (και αρκετές δοκιμασμένες επιτυχώς τεχνικές), που βοηθούν ώστε να αποτυπωθεί ένα πλαίσιο δυνατότητος ενσταλάξεως βασικών συνιστωσών πειθαρχήσεως.
- Καθιερώστε-ισχυροποιήστε την «εξουσία» σας νωρίς. Φροντίστε να είστε προετοιμασμένοι και να ξέρετε τι θέλετε να επιτευχθεί. Φροντίστε να αντιμετωπίσετε εν τη γενέσει τους προβλήματα πειθαρχίας πριν ενδυναμωθούν και χειροτερέψουν.
- Συσχετιστείτε με τους νεαρούς ασκουμένους, με ζεστό τρόπο, με φυσική και φιλική νοοτροπία, αλλά ποτέ ως συνομήλικος τους. Η δυναμική του προτύπου του προπονητού δεν το επιτρέπει, και δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να εκφυλισθεί.
- Γνωρίστε όλους τους αθλητές σας ονομαστικώς. Προσπαθήστε να κατανοήσετε πραγματικά τις ατομικές και συλλογικές προσωπικότητες τους όσο το δυνατόν ταχύτερα. Παρεμπιπτόντως οι ενέργειες πειθαρχήσεως είναι πολύ πιο αποτελεσματικές και έχουν σαφώς λιγότερες παρενέργειες όταν απευθύνονται σε συγκεκριμένα άτομα και όχι γενικευμένα σε ολόκληρη την ομάδα.
- Μιλήστε λιγότερο. Λάβετε υπόψιν ότι κατά την διάρκεια της ομιλίας σας οι νεαροί αθλητές σας, είναι ελάχιστα πιθανόν να συμμετάσχουν σε διάλογο. Επί πλέον, η αποτελεσματική επικοινωνία βασίζεται εξίσου στις δεξιότητες αποτελεσματικής ακροάσεως όπως και στις προφορικές δεξιότητες. Άρα απευθύνετε τον λόγο στους αθλητές σας συγκεκριμένα, και μην απευθύνεστε απλώς σε αυτούς συνολικά.
- Αποφύγετε σθεναρά τις φωνές. Πάντοτε ένα σταθερό αίτημα προς τους αθλητές το οποίο εμπεριέχει αυτοπεποίθηση, ή μια ευκρινής δήλωση, είναι συνήθως πολύ πιο αποτελεσματικά σε σχέση με εκκωφαντικές, απειλητικές απαιτήσεις.
- Αποφύγετε με κάθε τρόπο τον φθοροποιό σαρκασμό για οποιοδήποτε λόγο. Δείξτε τον ανάλογο, αν όχι μεγαλύτερο για λόγους δεοντολογίας σεβασμό, τον οποίο θα επιθυμούσατε να λάβετε ο ίδιος.
- Χρησιμοποιήστε τεχνικά, διορθωτικές συμπεριφορές, οι οποίες δεν εμπίπτουν στις συνηθισμένες πρακτικές. Για παράδειγμα ξαφνική σιωπή, η μια απότομη άμεση εντολή, ή ένα απλό ηχητικό παλαμάκι με τα χέρια. Όλα αυτά είναι όντως αρκούντως αποτελεσματικά μέσα διορθώσεως κακής συμπεριφοράς, στην κατάλληλη πάντα περίσταση, εάν χρησιμοποιούνται με μέτρο, κατά περίπτωσιν και όχι επανειλημμένα.
- Δείτε το πρόβλημα από το πλαίσιο αναφοράς του αθλητού δηλαδή από την δική του προοπτική, και όχι την δική σας οπτική γωνία. Να έχετε πάντα υπόψιν σας, ότι μπορεί να υπάρχει η ιθανότητα, το πρόβλημα να οφείλεται σε δική σας ενέργεια, πράξη, παράλειψη η συνδυασμό αυτών. Όχι κακόβουλα φυσικά.
- Ελαχιστοποιήστε τη δημόσια κριτική. Ενώ δημόσια η μομφή, δείχνει σε κάθε παρατηρητή ότι υπάρχει «αρχή», οι εντολές εκτελούνται, και ότι ο κάθε «δράστης» κακής συμπεριφοράς δεν μπορεί να «ξεφύγει» με κανένα τρόπο, ακόμη και εάν προσπαθήσει να ρίξει τα βάρη σε άλλον, στην πραγματικότητα επιπλήττοντας έναν αθλητή δημοσίως, είναι σχεδόν πάντα κακή επιλογή δράσεως. Ο δημόσιος έπαινος αντιστοίχως, είναι συνήθως πολύ αποτελεσματική πρακτική.
- Αναπτύξτε μια άμεση και ειλικρινή προσέγγιση περί των επαίνων. Αν ενημερωθεί αναλυτικώς ο αθλητής τι έκανε καλά και γιατί το έκανε, υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα η εγκεκριμένη συμπεριφορά να επαναληφθεί. Ποτέ δεν δίνετε έπαινο όταν δεν αξίζει, διότι δημιουργεί ένα περίπλοκο αρνητικό πεδίο, που θα το αναλύσουμε άλλη φορά. Ο έπαινος πρέπει να είναι μια ανταμοιβή που κερδήθηκε και δεν χαρίστηκε.
- Έχετε αίσθηση του χιούμορ, αλλά μην μετατρέψετε την μάθηση σε αστείο διότι θα χαθούν όλες οι συνιστώσες της βαρύτητος των μαθησιακών αντικειμένων και η ανάλογη εγκόλπωση τους. Επίσης μην κάνετε χρήση του χιούμορ ως προσβλητικού μέσου, έστω και με χροιά παιδαγωγική, προοριζομένου είτε για τον εαυτό σας είτε για τους αθλητές σας.
- Να είστε και να δείχνετε ενθουσιώδεις, και να ενισχύετε παντοιοτρόπως επίσης τον ενθουσιασμό των αθλητών που οδηγεί σε θετική ψυχολογία και δράση.
- Να είστε δίκαιοι με την προσοχή που δείχνετε σε κάθε περίπτωση, στον έπαινο που αποδίδετε και στις ευκαιρίες που δίνετε. Η έννοια της δικαιοσύνης δεν σημαίνει απαραίτητα ισοπεδωτική ισότητα, αλλά το ότι κάθε αθλητής έχει ίσες ευκαιρίες ώστε να κερδίσει την ανάλογη προσοχή, ή έπαινο, αναλόγως των επιτεύξεων, του επιπέδου δεξιοτήτων και της ωριμότητος της συμπεριφοράς του.
- Δώστε στους αθλητές σας την πλήρη σας προσοχή όταν τους μιλάτε. Μια τέτοια προσοχή είναι ένδειξη σεβασμού και για τον ίδιο τον αθλητή ως οντότητα, αλλά και για το ότι ο αθλητής, σκέπτεται και επιθυμεί, παράγοντες άκρως σημαντικούς. Όποιος επιθυμεί να λάβει σεβασμό πρέπει να είναι πρόθυμος να τον αποδώσει αντιστοίχως.
- Αποκτήστε την ψυχική και συναισθηματική δεινότητα να λέτε «Όχι» όταν χρειαστεί, χωρίς να νιώθετε ενοχές. Να λέτε «ΝΑΙ» χωρίς να νιώθετε δυσαρέσκεια είτε συνειδητώς είτε υποσυνειδήτως. Εάν είστε αβέβαιος περί του τι θέλετε να αποφασίσετε, πείτε «Θα το σκεφτώ, θα επικοινωνήσω μαζί σας, και θα σας ενημερώσω με λεπτομέρειες και σε δεδομένο χρόνο» Και υσικά εν συνεχεία, να είστε συνεπής στην χρονική προθεσμία που θέσατε.
- Μη φοβάστε να πείτε ευθαρσώς «συγγνώμη». “ΕΓΩ δεν γνωρίζω” ή «έκανα λάθος σε αυτό το θέμα», όταν αυτό είναι σκόπιμο να γίνει. Αναγνωρίζοντας λάθη, χωρίς να είναι απολογητικός υπέρ του δέοντος, ο προπονητής, συνήθως ενισχύει την αξιοπιστία του δημιουργώντας εικόνα ολοκληρωμένου ατόμου και επαγγελματία.
- Αναθέστε ευθύνες σε δόσεις, τις οποίες οι αθλητές σας μπορούν να διαχειριστούν και κατ΄ επέκτασιν μπορούν να διδαχθούν και να αφομοιώσουν. Συνήθως οι περισσότεροι αθλητές θα καταφέρουν να ανταποκριθούν στις προσδοκίες σας εάν αυτές εδράζονται επι μίας βάσεως, ρεαλιστικής και δικαίας αξιολογήσεως, ενώ εμπεριέχουν απαραίτητες βασικές αλλά και ειδικές δεξιότητες. Σε ένα περιβάλλον ωριμότητος που είναι αναγνωρίσιμο από όλους. Να μην ξεχνούμε ότι οι προσδοκίες είναι ισχυρότερες, όταν εκφράζονται ως «πρότυπα τα οποία πρέπει απαραιτήτως να τηρούνται, συμφώνως με τους κανόνες και απαρεγκλίτως»
- Να είστε προβλέψιμοι. Η προβλεψιμότης δεν σημαίνει ότι η συμπεριφορά σας είναι πάντα η ίδια και επαναλαμβανόμενη. Σημαίνει ότι οι αντιδράσεις σας στην συμπεριφορά των αθλητών σας είναι συνεπής και εντός δεοντολογικών πλαισίων.
- Γίνετε οι ίδιοι πρότυπο συμπεριφοράς όταν απαιτείται, σε στιγμές εντάσεως και πιέσεως. Η καλή συμπεριφορά διδάσκεται κα μεταδίδεται πιο αποτελεσματικά με τη μορφοποίηση προτύπου, δηλαδή με τον προπονητή-πρότυπο, παρά με λεκτικές μόνον νουθεσίες και εντολές.
- Η Πειθαρχία πρέπει να εφαρμόζεται γρήγορα και σύντομα χωρίς ίχνος μνησικακίας σε κάθε περίπτωση. Ο αθλητής επιβάλλεται να γίνεται δεκτός στην ομάδα ξανά, ως ισότιμο μέλος της ομάδος, μετά την λήξη της «ποινής».
Δεν χρειάζεται οι πειθαρχικές διαδικασίες να είναι σκληρές για να είναι αποτελεσματικές. Διαθέτοντας μια «εργαλειοθήκη» με τεχνικώς αποδεκτές και αποτελεσματικές τεχνικές, επιτρέπεται στον προπονητή να απομονώσει και να επιλέξει εκείνες τις τεχνικές που είναι καταλληλότερες αναλόγως των περιστάσεων και τις ανάγκες των προπονουμένων αθλητών.