Μια πολύ ενδιαφέρουσα συνέντευξη παραχώρησαν οι Κώστας Μούκας, υπεύθυνος Parawushu Greece (κινητικές αναπηρίες) και ο συνυπεύθυνος Parawushu Greece, Κώστας Αθανασίου (αισθητηριακές και νευροαναπτυξιακές αναπηρίες), στο γραφείο τύπου της Ομοσπονδίας Γου Σου Κουνγκ Φου

κ. Κώστα Αθανασίου, είστε και εσείς ένας από τους υπεύθυνους του Parawushu Greece. Εξηγείστε μας, στην πράξη μια τέτοια διαδικασία που περιλαμβάνει προπονήσεις και αγώνες είναι εύκολη ή δύσκολη;

Οι αθλητές με αναπηρία εντάσσονται αρμονικά στα σωματεία της ομοσπονδίας μας. Ακόμα  και  στους χώρους που δεν είναι προσβάσιμοι καθώς η γκάμα των αναπηριών είναι μεγάλη. Φυσικά ο αγώνας για την προσβασιμότητα είναι διαρκής και μεγάλος. Οι εκπαιδευτές φτιάχνουν κοινά τμήματα αθλητών/τριών με και χωρίς αναπηρία και την ίδια στιγμή εστιάζουν στις εξειδικευμένες ανάγκες του κάθε εκπαιδευόμενου.            

H συνεργατική μάθηση και οι συνοδοί φροντιστές είναι πλέον γεγονός, δηλαδή ανάπηροι και μη ανάπηροι αθλητές, στην καθημερινή προπόνηση, στην αξιολόγηση, στις αθλητικές διοργανώσεις και δρώμενα όλοι μαζί.

Πείτε μου ειδικά για τους αγώνες, μπορεί κάποιος να συμμετέχει σταθερά αν και αθλητής με αναπηρία;

Το Parawushu έχει σαφώς αγωνιστικό χαρακτήρα και επιτρέπει σε όλους,  αθλητές και αθλήτριες την συμμετοχή τους στα πρωταθλήματα της Ελληνικής Ομοσπονδίας Γουσού – Κουνγκ φού, καθώς και στα Διασυλλογικά που είναι υπό την αιγίδα της.

Όποιος αθλητής με αναπηρία λοιπόν το επιθυμεί να γνωρίσει την εμπειρία της έκθεσης σε ένα πρωτάθλημα, μπορεί να την γευτεί. Έχουμε εδώ και πάνω από 5 χρόνια τέτοιου είδους συμμετοχές και έχουν περάσει από τα πρωταθλήματα αυτά πάνω από 20 αθλητές με αναπηρία (κινητική/νοητική).

Ο χαρακτήρας των πρωταθλημάτων είναι ενταξιακός. Συμμετέχουμε κανονικά σε όλες τις διοργανώσεις της Ομοσπονδίας μας, παράλληλα μαζί με τους αρτιμελείς αθλητές και αθλήτριες. Αυτό βέβαια δεν αποκλείει και την διοργάνωση πρωταθλημάτων μόνο για άτομα με αναπηρίες.

κ. Μούκα, δεν υπάρχουν δυσκολίες στην αξιολόγηση των επιδόσεων σας;  Όπως καταλαβαίνω δεν μπορεί να ισχύουν τα ίδια κριτήρια όπως με τους αρτιμελείς;

Έχουμε εκπαιδεύσει τους κριτές μας μέσα από σεμινάρια και συνεχή ανατροφοδότηση και έχουμε ορίσει ήδη το δικό μας classification, που είναι ο απαραίτητος οδηγός για την κατανομή των αναπηριών. Οι αθλητές διαγωνίζονται σε Τaolu είτε με γυμνά χέρια, δηλαδή την άοπλη γροθιά είτε με κάποιο όπλο wushu, όπως κοντάρι, στιλέτα , ξίφος , λόγχη και αρκετά ακόμα.

Επίσης και στα εξωτερικά στυλ, στην εσωτερική γροθιά και το Taichi quan, σχεδόν όπως και στους μη αναπήρους. Οπότε βαθμολογούνται κανονικά και η παρουσία τους έχει όλα τα χαρακτηριστικά του ευγενούς ανταγωνισμού και την διάθεσης για διάκριση, όπως άλλωστε σε όλους τους αθλητές άσχετα με αναπηρία. Υπάρχει η σκέψη για ένταξη και του Sanda με αθλητές με αναπηρία, πάντα με γνώμονα την ενδυνάμωση της επαφής και την αυτοάμυνα, σε συνδυασμό με την υγεία και την αποφυγή τραυματισμών.

κ. Αθανασίου μια δύσκολη και ίσως αδιάκριτη ερώτηση. Για τον πολύ κόσμο υπάρχει μια δυσκολία να συνδυάσει την αναπηρία με κάτι μαχητικό. Θα ήθελα μια τοποθέτηση σας.

Στην ουσία, αυτό ακριβώς σημαίνει το Wushu. (Wu = κάτι μαχητικό/πολεμικό, Shu = τέχνη). Δεν θα έπρεπε να είναι ταμπού ένα τέτοιο ερώτημα και ούτε βέβαια και η απάντησή του. Εγγενές χαρακτηριστικό του Κουνγκ Φου είναι να καλλιεργεί αυτό που λέγεται μαχητική ικανότητα ( Wu gong). Αυτό επιτυγχάνεται με διάφορους τρόπους, ένας από τους πιο σημαντικούς είναι η προπόνηση στον αέρα. Σκιαμαχίες (αλυσιδωτές τεχνικές/lian huan quan), προσχεδιασμένα κινητικά μοτίβα χρησιμοποιώντας γροθιά – λάκτισμα σε επίθεση και άμυνα, με συγκεκριμένους βηματισμούς και εναλλασσόμενες βάσεις/στάσεις, δηλαδή τα γνωστά Τaolu),  εμπλουτίζοντας το σώμα με ποιότητες (κινητικός έλεγχος) και κατάλληλες μηχανικές (κινητικές προσαρμογές). Προετοιμάζεσαι αρχικά για προσχεδιασμένη επαφή και σιγά σιγά για την ελεύθερη μάχη (Sanshou).

Δηλαδή πως μπορεί να κάνει κάποιος αθλητής του wushu με αναπηρία, αυτοάμυνα σε μια δύσκολη κατάσταση;

Αν λοιπόν ρωτήσει κάποιος, όπως εσείς τώρα, τι κάνει ένας ανάπηρος όταν δεχθεί μια επίθεση και πως μπορεί να αντιδράσει αν χρειαστεί να προστατεύσει τον εαυτό του και τους συνανθρώπους του, η απάντηση θα είναι σαφώς η ίδια με αυτού του ατόμου που δεν έχει αναπηρία. Ο άνθρωπος αντιδρά σε μια κατάσταση προσπαθώντας να εφαρμόσει αυτά που έχει μάθει αν δεν μπορεί να την αποφύγει.         

Ο ασκούμενος στο Wushu, άνδρας ή γυναίκα, μπορεί να αντιδράσει, μπορεί να τα καταφέρει να ανταπεξέλθει, μπορεί να προστατεύσει τον εαυτό του, μπορεί να μάχεται, είτε είναι με αναπηρία, είτε χωρίς.Η ουσία είναι η συνεχής εξάσκηση για αυτοβελτίωση και η αληθινή μαχητική γνώση.

Το Κουνγκ Φου βοηθά στην αυτοπεποίθηση αυτού του είδους, είναι έξυπνο και πάντα οι τεχνικές του αξιοποιούν την δύναμη και την ορμή του αντιπάλου. Για αυτό είναι συνυφασμένο με φράσεις όπως, το αδύναμο κερδίζει το δυνατό. Όταν χρειάζεται γίνεται «πονηρό» ώστε να χτυπάς σε σημεία ευάλωτα ενώ σε διδάσκει να αντιδράς δυναμικά και την επόμενη στιγμή να μπορείς να χαλαρώνεις. Και όλα αυτά χωρίς να γεμίζεις «δηλητήριο». Μερικά παραδείγματα = Αν κάποιος είναι χρήστης αναπηρικού αμαξιδίου θα πρέπει να βρει την καλύτερη γεωμετρία και την καλύτερη γωνία, ώστε να αξιοποιήσει τον δυνατό του κορμό, χωρίς να βιαστεί να κλείσει την απόσταση. Αν κάποιoς είναι τυφλός να μετατρέψει το μπαστούνι του σε όπλο και αν χρειαστεί να κλείσει την απόσταση για να μην χάσει επαφή. Επίσης αν κάποια χρησιμοποιεί βακτηρίες το ίδιο. Η εξατομίκευση των περιπτώσεων και το χαοτικό της ελεύθερης μάχης – αυτοάμυνας, παίζουν μεγάλο ρόλο.

κ. Μούκα, σε μια μικρή συζήτηση που είχαμε λίγο πριν ξεκινήσουμε, είπατε ότι το Parawushu αποτελεί και έναν σημαντικό  δρόμο, τρόπο αποκατάστασης; Ισχύει αυτό;

​Για όλους εμάς που ασχολούμαστε χρόνια με το άθλημα είναι δεδομένος ο θεραπευτικός χαρακτήρα του Parawushu. Τα οφέλη για την υγεία, για ένα άτομο που ασκείται στο Κουνγκ Φου, είναι πολλά.   Η άσκηση στο Κουνγκ Φου είναι μια πολύπλευρη γυμναστική και γυμνάζει αρμονικά το σώμα πέρα από την ψυχολογική πληρότητα και ανάταση. Ένα σώμα λοιπόν με βλάβες καταφέρνει με τον τρόπο αυτό, να γυμνάζει τα δυνατά του μέλη και να δυναμώνει σταδιακά τα λιγότερο δραστήρια. Τα μέλη που είναι αδρανή, γυμνάζονται ημιπαθητικά, καθώς οι παραλύσεις και οι βλάβες δεν βιώνονται ως κάθετες ή οριζόντιες ευθείες, αλλά σαν τεθλασμένες, με αποτέλεσμα οι μυς να έχουν και τα αδρανή και τα ενεργά τους μέρη. Η χρήση της στοχευμένης αναπνοής που χρησιμοποιείται στις τεχνικές του Κουνγκ Φου, αιματώνει πιο σωστά το σώμα, καθώς μέσα από πολλές έρευνες, γνωρίζουμε πως με την καλύτερη αιμάτωση ενεργοποιείται αποτελεσματικότερα και στο μέγιστο, η αποθεραπεία του οργανισμού.

Η ενέργεια στο σώμα μας, έχει να κάνει με την κυκλοφορία του αίματος, μέσα από τον έλεγχο της αναπνοής και τον συντονισμό της κίνησης. Δηλαδή, καλλιεργούμε αυτό που λέμε στο Κουνγκ Φου, είτε μεταφορικά είτε πραγματικά, συνεχής ροή της ενέργειας. Η ίδια ροή ενέργειας, πέρα από την αναπνοή και την κυκλοφορία του αίματος που την απεγκλωβίζει, εξαρτάται και επιτυγχάνεται στο παρασυμπαθητικό μας σύστημα, στους μεσημβρινούς και τα κανάλια τους.

Σε κάθε στυλ Κουνγκ Φου λοιπόν, άλλοτε σε μικρότερο και άλλοτε σε μεγαλύτερο βαθμό, υπάρχουν τα παραπάνω χαρακτηριστικά της αρμονικής, πολύπλευρης και πολυαισθητηριακής γυμναστικής με την στοχευμένη αναπνοή και τον προσωπικό ρυθμό ανάπτυξης τους. Επιπλέον, όλα τα παραπάνω, μπορεί να τα επιτύχει σε μέγιστο βαθμό ο ασκούμενος στο Τaiji quan, που από πολλούς θεωρείται η κορωνίδα των στυλ, καθώς και η αρχή των Κινέζικων μαχητικών τεχνών.

Προσπαθώντας να προετοιμάσουμε το σώμα για μάχη, προσθέτουμε τέτοιες ποιοτικές ικανότητες όπως ο κινητικός έλεγχος και η προσαρμοστική ικανότητα σε αθλητικές ανώτερες δεξιότητες ώστε να το ελέγχουμε απόλυτα.

Στόχος είναι να παλέψουμε με τον αντίπαλο, εκτρέποντας τις αντιβαίνουσες δυνάμεις. Από αυτό το εφαλτήριο ξεκινάνε και τα οφέλη στην υγεία, καθώς εδώ από την αρχή και απαρέγκλιτα γυμνάζουμε το σώμα μας αρμονικά, πολύπλευρα, ήπια και με άλλες τέτοιες αρχές, που εν τέλει είναι αρκετά απαιτητικές.  Οι αναπηρίες, οι διαταραχές και οι τραυματισμοί ωφελούνται σε μεγάλο βαθμό. Ακόμα πιο στοχευμένα δουλεύουμε την υγεία μας με τα Qi gong.

Πρόκειται για ενεργειακές θεραπευτικές ασκήσεις ή ολόκληρα συστήματα θεραπευτικών ενεργειακών ασκήσεων. Η γκάμα είναι πολύ μεγάλη και εδώ και στην Ελλάδα δουλεύουμε αρκετά αυτό το κομμάτι για όλους τους ασκούμενους στο Κουνγκ Φου, άσχετα από αναπηρία. Ο ρόλος των  Qi gong είναι ακριβώς αυτός! Να θεραπεύσουν, να δυναμώσουν και να θωρακίσουν τον οργανισμό πόσο μάλλον τα άτομα με αναπηρία.

Το Parawushu λοιπόν, με όλα αυτά τα χαρακτηριστικά και όλον αυτόν τον πλούτο, χρησιμοποιείται από τους εκπαιδευτές του ως μέσο ενδυνάμωσης και αποκατάστασης αναπηριών. Το ίδιο θα μπορούσαμε να επισημάνουμε και για τα ψυχολογικά οφέλη. Είναι γνωστός ο γενικότερος ψυχοθεραπευτικός ρόλος του αθλητισμού, πόσο μάλλον στο Κουνγκ Φου, που πρωταρχικός στόχος του είναι μια ισορροπημένη προσωπικότητα,  με μαχητικές ικανότητες και στρατηγικές διαχείρισης και επίλυσης διαφόρων καταστάσεων. Πέρα από τα προφανή οφέλη στην υγεία για τις κλασικές κινητικές αναπηρίες, υπάρχουν οφέλη και για  αναπηρίες με εξειδικευμένες απαιτήσεις όπως είναι ο αυτισμός, οι νοητικές αναπηρίες, το νεανικό πάρκινσον και διάφορα σύνδρομα. Οι γιατροί, οι  ψυχολόγοι, οι καθηγητές φυσικής αγωγής, οι φυσικοθεραπευτές, οι εργοθεραπευτές που συνεργάζονται με το Parawushu, τεκμηριώνουν και με ιατρικά δεδομένα όλα τα παραπάνω.

Ποια άτομα και με ποιες αναπηρίες μπορούν ενταχθούν στο άθλημα σας;

Αυτό είναι εύκολο να σας το απαντήσω. Έχουμε δημιουργήσει ήδη μια κατηγοροποίηση με βάση το κινητικό και αναπτυξιακό προφίλ κάθε αθλητή και αθλήτριας, ώστε οι κριτές να μπορούν να κρίνουν σωστά και δίκαια, καθώς όλοι οι αθλητές θα αγωνίζονται ισάξια. Σας το δίνω να το αντιγράψετε ως έχει.

«Στην γενική κατηγορία Parawushu ενός ενταξιακού πρωταθλήματος όπως γίνεται στην Ελλάδα (δηλ. στα πλαίσια της ΕΟΓΣΚΦ και παράλληλα με αθλητές χωρίς αναπηρία) μπορούν να συμμετάσχουν Αθλητές/τριες:

➢ με κινητική αναπηρία (παραπληγία, τετραπληγία, ακρωτηριασμοί, ημιπληγίες κλπ.),

➢ με νευροαναπτυξιακές και ψυχικές διαταραχές (δεπυ, αυτιστικό  φάσμα, σύνδρομο down, νοητική στέρηση, αγχώδεις διαταραχές κ.λπ.),

➢ με αισθητηριακές αναπηρίες (τύφλωση – κώφωση),

➢ διαγνωσμένοι με ασθένειες όπως: καρκίνος, διαβήτης, νεανικό  πάρκινσον κ.α.»

Θα ήθελα μια τελευταία δήλωση από εσάς όσον αφορά το μέλλον; Τι όνειρα, τι στόχους έχετε για αυτή την προσπάθεια;

H προσπάθεια που γίνεται στο Parawushu Greece είναι πρωτοποριακή. Σαν ομοσπονδία είμαστε οι πρώτοι στον κόσμο που έχουμε ορίσει όλα τα παραπάνω και μάλιστα με ενταξιακό και συμπεριληπτικό χαρακτήρα. Και σαν σωματεία και σαν εκπαιδευτές και σαν ομοσπονδία. Θα χαρούμε ιδιαίτερα αν το παράδειγμά μας το ακολουθήσουν και άλλες χώρες και άλλες ομοσπονδίες Γουσού Κουνγκ Φου, γιατί όχι και η ευρωπαϊκή και η παγκόσμια ομοσπονδία. Έχουμε ερευνήσει και εφαρμόσει, στην θεωρία δηλαδή και στην πράξη, τόσα πολλά που θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε και να μεταδώσουμε την τεχνογνωσία και το όραμα μας παντού. Έτσι οι αθλητές με αναπηρία ανά τον κόσμο δεν θα αναλώνονται  στην χωρίς μέθοδο προσωπική προπόνηση και σε αποσπασματικές επιδείξεις. Το τελευταίο διάστημα ετοιμάζουμε έναν συμβουλευτικό οδηγό ενταξιακής προπονητικής για το άθλημα του Wushu, ώστε από εδώ και στο εξής μέσα στις σχολές προπονητών της Γ.Γ.Α., όλοι οι επόμενοι συνάδελφοι να επιμορφώνονται στα πεδία της Ένταξης και της Συμπερίληψης.

Στόχος μας είναι οι συνεχείς δράσεις και η ανάπτυξη. Να συνεχίσουμε να έχουμε μια ισότιμη συμμετοχή, μεταχείριση και παρουσία στα πρωταθλήματα της Ομοσπονδίας. Να αυξήσουμε τον αριθμό συμμετοχών μας σ΄ αυτά, καθώς και το αγωνιστικό μας επίπεδο. Για να συμβεί αυτό το τελευταίο χρειαζόμαστε σταθερή επιμόρφωση. Σαν αθλητές, σαν προπονητές, σαν κριτές. Επίσης σ΄ αυτή την κατεύθυνση συνδράμει η συνεχόμενη επάνδρωση επιστημονικού και τεχνικού προσωπικού. Θέλουμε να έχουμε επαφές με το αναπηρικό κίνημα και ειδικά τον αθλητισμό με αναπηρία κάθε είδους, ώστε να συνεργαστούμε, να προτείνουμε και εν τέλει να πιέσουμε για την επίλυση ενός μεγάλου προβλήματος που αφορά όλους, την προσβασιμότητα.

Να κλείσω με τη δέσμευση ότι η προσπάθεια μας θα συνεχιστεί ακόμα πιο δυναμικά, ώστε τα άτομα με αναπηρία να βρουν ακόμα έναν δρόμο έκφρασης και δημιουργίας.